Help! mijn hondje ontwikkeld Resource guarding !!
Help! mijn puppy ontwikkeld bezitsagressie!!
Wat is dat? Hoe ga ik ermee om? Hoe merk je het dat het zich in je hondje ontwikkeld?
Wat je ziet in je puppy is iets wat men met een engelse term “resource guarding” noemt. Bewaking van middelen. Agressie over (vermeend) bezit.
In mijn mening zijn er 2 soorten van bezit-agressie. Een is als een hond dingen bewaakt tegen een (hun) mens en de andere is als een hond een "resource" bewaakt tegenover andere honden.
Wat de hond dan aangeeft is: “ik vind dit waardevol, en ik wil het niet kwijt. Het is misschien iets wat ik nooit meer krijg in mijn leven. Ik wil het houden. Jij krijgt het zeker niet!”. Iets dergelijks zal in hun hersentjes rondspelen.
Over het algemeen is bezit-agressie tegen andere honden gericht. Hoe ziet dat er nou eigenlijk uit? Je zou bepaalde tekenen van het prille begin van de bezit-agressie kunnen signaleren, bijvoorbeeld een pup dat slechts wat gromt.
Het begint allemaal erg subtiel zoals een plotselinge verstarring bij iets wat zij zien als waardevol. Het kan zelfs een bepaalde plek zijn.
Ik ken een hondje die de plek voor het nagelknippen bewaakt. Want die kreeg enorm hoogwaardige beloninkjes, elke dag die eerste weken. Om de pup maar te laten wennen aan het onderhouden van de nagels. Het is slechts een honden bed. Als haar broertje maar in de buurt komt staat ze op en gaat ervoor staan en verstart ze en slechts haar ogen volgen fixerend het andere hondje. Haar lichaampje en hoofd bewegen niet. Het is totaal geen relaxte houding. Het andere hondje loopt dan ook maar er in een bochtje om heen. Vervelend want het is dan belonend voor de pup.
Je zou ook een optrekken van de lip kunnen zien (wat zij niet doet) en je zou een grom kunnen horen. Als zij gromt is het geen zelfverzekerde grom, het is een grom dat laag begint maar eindigt in een soort gilletje. Ze zou een aanvalletje in kunnen zetten en een schouderduw geven. Of het kan escaleren tot een uitval naar het gezicht van het hondje. Het is niet zo dat ze uitvalt om te verwonden, ook niet om echt te vechten. Er zijn ook hondjes die bv. in de lucht happen. Maar al deze signalen zijn gericht naar het andere hondje als die in de buurt komt van het vermeende bezit, een “resource” vandaar de Engelse term Resource Guarding (Bezit-agressie).
Persoonlijk vind ik bezit-agressie ten opzichte van mensen makkelijker voor counter conditioneren en desensitisatie dan die ten opzichte van een andere hond. Het is niet iets waar ik helemaal onbekend mee ben. Ik heb een heel groot deel van mijn leven hondjes gehad van Bouvier naar Mechelse herder, dan Rottweilers, collie-mix, schoothondjes zoals een Malthezertje en nu een 15 jarige Morky (Maltheser x Yorkie), ook opvang zwervers zoals heden uit Kreta. En tussendoor nog zo'n 14 foster hondjes die bijna allemaal een gouden mandje hebben gevonden.
Mijn huidige hondjes!
Een vorige generatie!
Bij de hondjes die we als pup uit het nest kregen hebben we, in meer of (vaker) mindere mate enige vorm van bezit-agressie gezien. Pebbles bijvoorbeeld, heeft lichte bezit-agressie als ik met haar train. Dan mag er geen andere, zeker geen
vreemde, hond in de buurt van mij (en mijn beloninkjes) komen.
Lilly, ons oppas hondje heeft het, als terriër zijnde in lichte mate bij alles wat ze vind of krijgt. Dat kan een stok zijn, een balletje, speeltjes waar ze mee bezig is, of haar etensbakje. Alles. Er over gebogen staan en snauwen. Maar het is zo’n heerlijke Jack Russel en ik geloof dat Pebbles en Hermès haar een beetje uitlachen als ze zo doet. Laat ze maar in d’r sop gaar stoven zeggen ze met een blik tegen elkaar. Ik zag laatst volgens mij The Herminator zelfs zijn schouders ophalen.
We hebben foster-doggies gehad die baknijd hadden of de sloffen van Jolanda gingen verdedigen (die zullen wel heerlijk ruiken ofzo). Geen van die fostertjes deden dat tegenover ons, mensen, maar tegen de andere hondjes in huis. Maar daar waren we vroeg bij en konden we ze bij de nieuwe gezinnen afleveren zonder zo’n probleem(pje).
Wat gebeurt nou in een huishouden waar men niet bekend is met die “Resource Guarding”, bezit-agressie?
Er zijn meestal 2 manieren hoe mensen reageren. En als er een van die 2 benaderingen wordt gekozen kan je eindigen met een volledig agressieve hond als die volwassen is. Een hond die misschien zelfs wel geëuthanaseerd moet worden. Dit dan door de beslissingen die zijn genomen op het moment dat het, heel subtiel, de kop kwam opsteken, als pup en men niet wist hoe te reageren!!
1 manier van reageren is dat mensen het willen negeren. Die zeggen dingen zoals “o hij groeit er wel overheen, ik laat gewoon hem ehh… opgroeien. Komt goed!"
Dat zet wel heel veel vertrouwen op het feit dat een hond er wel overheen zal groeien. Heel soms is dat wel zo maar de kansen zijn zeer klein dat het goed gaat. Over het algemeen groeien hondjes niet over issues heen. Het tegenovergestelde is waar, het gaat escaleren!
De andere benadering is dat mensen het gaan
straffen/corrigeren. Ze straffen het omdat het nergens op slaat
in hun ogen. Bekijk het van een uitgangspunt van een mens.
Want stel je voor dat je op een feestje bent en je wilt een
drankje pakken van de tafel waar het klaar staat. Opeens komt
er iemand aangesneld en roept dan “hee donder op, blijf af”.
Wat zal je dan dan denken?( De meesten zeggen het ook gelijk).
“Dat is raar wat jij doet! Jij bent een beetje raar! Je bent
behoorlijk agressief tegen mij!!” Dat is dan ook het etiket dat men gelijk op die kleine puppy’s plakt, ze als stout beschouwen en ze dan dus straffen/corrigeren.
Dat is als olie op het vuur gooien. Wat gebeurt er als je dit gedrag straft? dan wordt je waarschijnlijk gebeten.
Wat er ook nog gebeurt rond de zelfde tijd dat bezit-agressie zich gaat laten gelden is dat rond de 5 of 6 maanden je puppy ook nog eens door zijn 2de angstperiode gaat!
Bij Esther, mijn Mechelaartje die ik vroeger had was het zo dat ze als een kangoeroe op haar achterpoten ging staan en dan blaffen tegen dingen die ze in de verte zag en die nul bedreiging vormden. Die ze eigenlijk al veel vaker eens gezien heeft. Ook ineens keffen of grommen in huis over iets waar wij niet zeker van waren wat er nou aan de hand is. Dat was dus een puppy dat duidelijk door een angstperiode ging.
Dat is dus tegelijk met het opkomen van de bezit-agressie. In die angstfase praatte ik gewoon wat zoals: “wat zag je nou? Was het een boef? Ik zag geen boef, nee hoor niets aan de hand. Kom laten we een trekspelletje doen!”
Nu ik in de gelegenheid ben doordat ik meer hondjes heb zal ik een andere, lekker rustige, zelfverzekerde, oudere hond meenemen als ik ergens met de pup naar toe ga. Daar kan het puppy wat zelfvertrouwen van lenen en als die pup toch “afgaat” dat de ervaren hond zoiets heeft als “wat bezielt jou nou? Er is niets hoor!” en het puppy zo ongeveer: “ahh, ik geneer me nu een beetje.. ik dacht dat er wat was.. maar er niks ….toch?”
'Nope, niks aan de hand!"
Voor het baasje is de boodschap dat je niet gefrustreerd moet raken of boos. Blijf rustig! Observeer en leer.
Nu eerst het aller belangrijkste. Super- super belangrijk. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen!
ALS JE TE MAKEN HEBT MET ENIGE VORM VAN AGRESSIE BIJ JE HONDJE RAADPLEEG DAN EEN ALS DIERENARTS GEDIPLOMEERDE GEDRAGSDESKUNDIGE!!!! Ja. je zal meer moeten betalen, want je krijgt dan een op de wetenschap gebaseerd consult. Een consult van iemand die een graad behaald heeft om te bewijzen dat ze het gedrag van honden begrijpt. Er zijn ook mensen die zich als gedragsdeskundigen presenteren. Dat zijn mensen die gewoon opgegroeid zijn met honden of “wij werken al 30 jaar met honden”. Dat zijn dus eigenlijk hondentrainers en dat is een vrij beroep zonder verplichte opleiding. Bovendien, vaak zitten die vast in de oude methodes “want het werkte altijd voor mijn honden dus…” AUB als je een probleem hebt ga niet rommelen of het nog voorlopig aanzien. Dit zou het einde kunnen maken aan het leven van uw hondje op den duur!!!
Dit is een serieus probleem, neem het dan ook super serieus. Neem een consult. Ook om lichamelijke of neurologische klachten uit te sluiten. Al is het maar om te weten of je op de goede weg bent. Vraag ernaar. Is het een angstfase? Een fase waarin het puppy zijn spulletjes denkt te verliezen en waarvan het denkt het te moeten verdedigen met hand of tand. Zo ja, daar is doorheen te werken. Miljoenen puppy eigenaren moeten daar doorheen. Maar wie weet nou wat er in die hersentjes van zo’n puppy omgaat?
Ook in die periode gaat het hondje over van pup naar puber. Hormonen gieren door het lijfje en beïnvloeden het gedrag. Kijk maar naar onze pubers, waarom heeft dat rustige, lieve meisje nu ineens zo’n kort lontje?
De eerste loopsheid van een teefje kan in de periode van 6 maanden tot een jaar er ineens zijn. Jonge reutjes raken juist geïnteresseerd in die loopsheid geur en deze hormonen die dan gaan razen, zijn nog wat meer agressie opwekkend.
Wat kunnen we doen?
#1 het puppy helpen zelfvertrouwen op te bouwen
#2 we willen zorgen dat er geen herhaling van het ongewenste gedrag zich voordoet. Als dat al mogelijk is. Dus waar mogelijk de situatie aanpassen dat het niet voor kan komen. Weg sluiten in een kennel en ze geen andere honden laten ontmoeten werkt waarschijnlijk het best maar is absoluut geen optie!! Een zeer goed boekje over bezit-agressie is van Jean Donaldson, dat heet “Mine!! A practical guide to resource guarding in dogs.”
Dit is wat ik zou doen (heb ik niet altijd gedaan, echter met voortschrijdend inzicht!): ik zou gewoon zijn omgeving gaan managen..
Bijvoorbeeld als je het voer klaarmaakt op het aanrecht in de keuken, en er is een andere hond in huis, dan zal de pup voor de andere uit racen en gaat gewoon zitten bij je aanrecht aan je voeten, terwijl je het voer klaar maakt. Niet grommend, niets naars doend (nog). Zo van, "yep, ik heb het onder controle. je hoeft heus niet dichterbij te komen." Tegen die andere hond. Dat escaleert dan wat naar een ienimienie grommetje de week daarna. Of als het een kauwtje heeft in de bench. Dan klapt het plots tegen de tralies. Niet grommen, niet bijten maar slechts lawaai maken door tegen het hekje op te knallen.
Wat ik doe is alles uit de keuken bonjouren als ik voer maak. Er mag geen van de hondjes erbij. De bench voor de pup zet ik in een hoek met 3 kanten en de bovenkant dicht (kleed erover). Het hondje kan van 1 kant nog alles zien maar de plaats is nu een soort hol of grot voor de pup. Zodat het puppy niet het gevoel heeft dat ze in de etalage zit als display. Om van alle kanten te worden bekeken en de pup het gevoel heeft dat het de spulletjes moet verdedigen van alle kanten. We weten echt niet wat onze hondjes denken maar wat we kunnen doen is de beste keuzes maken om ze te helpen meer zelfvertrouwen te krijgen.
Echt belangrijk om te doen als je pup bezit-agressie symptomen vertoont (zeker als het geen pup meer is, ga dan niet aanrommelen en maar wat proberen maar raadpleeg zoals gezegd een echte deskundige en niet een zelfbenoemde), is een dagboek maken. Gewoon een schrift of kladblok. Schrijf de leuke dingen maar ook de niet zo leuke dingen op!
Is er een voorvalletje noteer de tijd, het bezit voorwerp (speeltje, voertje, bal, een plek, de bank, jij), de lokatie waar het gebeurde (bij het aanrecht, de bench, de bank, op schoot, in de tuin bij de tuinstoel), de hond of persoon die het doelwit was, wat er eigenlijk gebeurde en wat het resultaat was. Omdat zeker in het begin er altijd iemand bij de pup zal zijn, is er iemand om te reageren en in het dagboek te registreren.
Dus zo:
1 de Tijd bv 12.35u
2 wat was het, welk bezit? bv pluche speeltje
3 Locatie, waar? bv op de bank
4 welk doelwit bv het kleinste hondje
5 wat deed de pup bv viel heftig uit maar beet niet
6 wat was het resultaat bv doelwit gilde van schrik en zoon Finn heeft ze apart naar hun happy place gestuurd
en beide een kluif gegeven, toen speeltje weg uit zicht gehaald.
Het enige wat ik doe in het begin, als het zich net begint te manifesteren, is de pup naar zijn of haar happy place sturen, bij ons is dat de bench maar het kan ook het hondenkussen zijn. Waar de pup altijd zijn koekie of kauwtje krijgt. Ik wil het fixeren op de andere hond doorbreken. Zodra ik dan dat verstijven zie vraag ik de pup “plaats”. En dan lekker belonen. Je beloont dan niet het fixeren maar het naar de plaats gaan. Door een dagboek bij te houden weet je op een gegeven moment welk van de hondjes het doelwit wordt.
Bezit-agressie is zoals gezegd, iets wat redelijk vaak voorkomt. Rassen als de Mechelse en Hollandse herder, Border collies en ook wel Duitse herders van werklijnen, daar kan je ervan uit gaan dat puppy’s het neigen te ontwikkelen. Ook bij adoptie-hondjes waarvan je eigenlijk niet zo veel van te voren kan voorspellen omdat de bloedlijnen niet bekend zijn. Daar kunnen ook behoorlijk highdrive portretten tussen zitten.
Hoe het komt dat het ontstaat? Wie het weet mag het zeggen. Maar er zijn 3 factoren.
Er is duidelijk een genetisch component (zoals waakzaamheid van de herder) een aangeboren component zoals karakter (elk hondje is een individu) en een door de opvoeding ontstaan gedrag. De psychologie heeft het over “Nature and Nurture”. Dat opvoedingsgedeelte nou, dat kunnen we aanpakken en op de juiste wijze kunnen we reageren op het gedrag. Daar hebben wij invloed op! Want als we dat fout doen zijn we zeker van problemen later.
Dus: NIET NEGEREN en NIET STRAFFEN/CORRIGEREN. Bedenk, als je een grommende hond straft zal die waarschijnlijk bijten en ten tweede leert de pup niet eerst te grommen maar gelijk in actie te komen. Dan ontneem je het hondje zijn stem. En als het uit het niets uitvalt, geloof me dat kan je niet voor zijn. Razendsnel!!.
Dus.. belangrijk…DAGBOEK, DAGBOEK, DAGBOEK. Herken de triggers en verwijder ze. Dus als je pup je sloffen begint te bezitten en bewaken, laat dan geen sloffen slingeren. Dat is vragen om ellende. Helaas zijn er veel dingen die een trigger kunnen zijn. “Resources” zijn eten, speeltjes, plekken, hun mens, aandacht. Dus als je denkt dat het simpel is heb je het behoorlijk mis.
1 maak een dagboek
2 identificeer de trigger en verwijder dat.
3 creëer een veilige en fijne plek
4 Maak een rangorde in je beloningen en bekrachtigers.
Als je werkt aan bezit-agressie gericht tegen mensen dan is het toch een ander protocol. Start met een werkelijk (voor de hond) enorm hoogwaardige stukjes voer als beloning (hotdog stukjes bv). Ruil tegen de aller lekkerste hapjes!
Maar de grote uitdaging ligt er als het bezit-agressie is tegenover een andere hond (of kat, fret of konijn) in het huishouden. Als we werkelijk buitensporig hoogwaardig eten gebruiken om de pup te belonen als er een andere hond in de buurt komt gaat de pup op zeker dat nog beter proberen te bewaken. Dus dan kan je beter naar een wat lager in de rangorde van waarde (voor de hond) stukjes nemen, hondenkoekjes of zo iets, gebruik die je ze vaak allemaal tegelijk voert. Zodat de pup niet in de stress hoeft schieten om het te willen bewaken. Stuur ze naar hun fijne plek (eigen bed of bench) en geef wat brokjes van het koekje achter elkaar. Dan ga je naar een/het ander(e) hondje, terwijl de pup in haar bench blijft (dat heb je hopelijk al geleerd). Je geeft een brokje aan het andere hondje en gaat weer terug naar de pup en geef weer een aantal brokjes. Doe dan een spelletje, rol een balletje (als de pup die niet al te waardevol vind,) beloon het terugbrengen.
Vraag de pup en het andere hondje opnieuw naar hun plaats te gaan en beloon ze allebei weer. (Je kan het volgende niet doen als je hond al aan het escaleren is:) Blijf bij de plaats van de pup en beloon met een paar stukjes en gooi een stukje naar de andere hond. Probeer zo de andere hond wat dichterbij te krijgen. Na een tijdje kan je ze naast elkaar krijgen voor dit niveau van beloning.
Begin te laat, maar als je merkt dat met eten op het aanrecht de pup begint met opkijken naar het eten en dan naar de andere hond (het doelwit). Ga uit de keuken, roep ze bij je en begin iedereen stukjes koekies uit te delen. Dan vraag je naar de plaats te gaan, wat ze supergraag doen, je bent immers bezig te belonen en dat is de plek waar ze gewend zijn de beloningen te krijgen. Je lokt de andere hond dichterbij met het gooien van stukjes koek terwijl je de pup een stroom aan brokjes geeft. Let wel op de calorie inname, deel een gedeelte van de dag calorie opname in bij dit soort oefeningen.
Zorg dat je de pup zodra die in huis komt spelletjes leert zoals, “plaats” “breng” ‘los” enz. Die zijn zo belangrijk. Die moet je samen onder de knie hebben. Die komen hier fantastisch van pas. Als het om een speeltje gaat bijvoorbeeld en een andere hond lijkt er aan te willen komen. Vraag ”breng” en “los” en dan kan je een zeer hoogwaardig voertje (stukje hotdog of zo) geven. Situatie is dan voorkomen.
Belangrijk! je moet altijd toezicht houden als er een andere hond bij je pup is. ook als het je eigen hond is. (Trouwens met kinderen ook).
Dus nogmaals: het is serieus. je mag het niet negeren. En luister, aub, please, please, please with a little bit of sugar on top, luister naar niemand die je aanraad om je hond te corrigeren als die dit doet. Want corrigeren van een hond voor gedrag waar die zelf geen controle over heeft maakt dat die alleen maar meer stress krijgt en zal met zijn, zoals dat genoemd wordt ‘lizardbrain’ reageren. Je kweekt een levenslang probleem, maar ook voor de hond een levensbedreigend probleem. Als het geen fysiek, neurologisch probleem is dan kan je dit gedrag fixen. Het is echter geen easy fix. Er is geduld nodig. Het is een saai proces.
Elke keer als er zich een gedragsissue zich voordoet dan moeten we het gedrag van de pup niet uit de hand laten lopen. Hou de pup onder de pups emotie grens (treshold). Zorg dat de pup niet de kans krijgt het gedrag te herhalen en aan te leren "no rehearsal". Een hond trainen onder de emotiegrens 'treshold' is saai, booooring. Maar een gedrag probleem overwinnen, in dat geval? Boring is beautiful. Saai is super!
Ik ben gek op saaie training als dat resulteert in een kalm, zelfverzekerd hondje. Dat geen aanhoudende problemen heeft zoals bezit-agressie.
Dat is wat kwijt wilde. Als je dit nog leest na dat hele relaas… respect!
Greetz,
Carlos
Comments