Mijn hondje is bang! Deel 2 (Angstperioden bij honden begrijpen)

In het vorige blog(je) over dit fenomeen ben ik een beetje ingegaan op wat angst nu eigenlijk is en wat je voor je hondje kan betekenen en wat je beter niet kan doen. Na wat meer ingelezen te hebben nu wat uitgebreider over de periodes.

Ontwikkelingsstadia van je hondje: wat zijn angstperioden bij een hondje?

Waarom is bijvoorbeeld zo'n hondje ineens bang voor vreemden? Daarvoor was er niets aan de hand. Niet alle eigenaren zijn zich bewust dat elk hondje angstperiodes ondergaat tijdens de verschillende fases van hun ontwikkeling. Gedurende deze verschillende perioden kunnen honden geleidelijk banger en banger worden voor situaties die ze ooit als gewoon accepteerden! In sommige gevallen kunnen honden wat moediger zijn tegenover bepaalde prikkels en wat onzekerder zijn tegenover andere prikkels. Wat belangrijk is om te weten, is dat honden op elke leeftijd bang kunnen worden voor specifieke dingen en dat er geen generalisaties kunnen worden gemaakt. Laten we die angstperiodes eens onder de loep nemen en wat voor effect ze hebben op ons hondje,

De eerste (angst)inprenting periode: tussen de 8 en 10 weken.

Gedragsdeskundige stellen dat de eerste angstperiode plaats heeft tussen de 8 en 10 weken. In deze periode is je hondje erg gevoelig voor traumatische ervaringen en een enkele enge gebeurtenis kan genoeg zijn om je hondje te traumatiseren en levenslange effecten op het toekomstige gedrag te hebben. De angst kan van een persoon, dier of object zijn. Een angstperiode is daarom een fase waarin je hondje meer geneigd kan zijn om bepaalde prikkels als bedreigend te ervaren!

In de natuur komen de puppy's op deze leeftijd voor het eerst buiten het nest en ze beginnen de wereld om hun heen te ontdekken en te onderzoeken. Dit is de tijd waarin puppy's onder de bescherming en begeleiding van mamma leren, welke prikkels bedreigend zijn en welke niet met het doel om te overleven in de harde wereld. In deze fase, nu ze het volledig vermogen om te bewegen hebben en naar buiten gaan, zou een gebrek aan voorzichtigheid gemakkelijk tot hun dood kunnen leiden.

Toevallig valt in een huiselijke omgeving deze angstperiode samen met de tijd dat de meeste puppy's gescheiden worden van hun nestgenoten en moeders en naar nieuwe huizen worden gestuurd. Sommige fokkers vinden dat hun puppy's op latere leeftijd beter geadopteerd kunnen worden. Dit is de reden waarom sommige fokkers beslissen om na 12 weken pups te verkopen.

Tijdens de eerste angstperiode is het daarom belangrijk om te voorkomen dat de puppy wordt blootgesteld aan traumatische ervaringen. Het wordt niet aanbevolen om de puppy te verzenden of de puppy op dit moment een operatie te laten ondergaan. De bezoekjes aan de dierenarts en aan de auto moeten daarom leuk en gezellig zijn. Prikkels en ervaringen die puppy's mogelijk als angstaanjagend ervaren zijn onder meer, maar zijn niet beperkt tot: vaccins, koude onderzoekstafels, het nemen van rectale temperaturen, het plaatsen van puppy's op schaal (zie lilly hieronder), nagelknippen en betast worden door vreemden.

Wat te doen om het iets beter te maken voor je hondje:

1Gebruik hoogwaardige voertjes om positieve associaties te creëren. (lees ook mijn vorige blok)

2 Vraag vrienden en buren om een dierenarts bezoek/onderzoekje na te bootsen en gebruik voertjes.

3 Oefen het geven van een vaccinatie met een pen door met de aanraking het prikken na te bootsen en geef hoogwaardige beloninkjes.

4 Ga alleen even in de auto zitten of rijd een mini stukje terwijl je speelt met het hondje, maak het een geweldig leuke gebeurtenis, (voertjes raad ik af i.v.m. misselijkheid).

5 Ga je een bench gebruiken maak het dan Disney Land met speeltjes en lekkers.

De tweede angst periode: tussen de 6 en 14 maanden.

Hoewel de puppy-angstperiode van 8 tot 12 weken in sommige gevallen nauwelijks wordt opgemerkt door de eigenaren, lijkt de tweede angstperiode een veel grotere impact te hebben. Je hondje is nu gegroeid en als hij een erg groot ras is, kan hij zelfs 50 kilo of meer wegen! Deze angstperiode wordt verondersteld te zijn gekoppeld aan de seksuele rijpheid van de hond en aan groeispurts. Dit betekent dat het bij grote rassen later kan ontwikkelen in vergelijking met een kleinere hond. Deze fase hoort ook bij het puberen. (een zeer moeilijke fase voor jou en de omgang met je hondje. naast de fase die ik bespreek kan het brave beestje veranderen in een ongehoorzame draak, maar dat is een ander onderwerp).

In het wild mogen de honden op deze leeftijd mee met de rest van de roedel om te jagen. Het is nu belangrijk om te leren dat je bij de roedel moet blijven voor veiligheid, maar ze moeten nu ook leren om bang te zijn omdat ook nu weer angst zorgt voor het overleven. De boodschap naar deze puppy's is om weg te rennen als iets onbekends hun nadert (een giftige slang?). (Wendy en Jack Volhard in "Dog Training for Dummies").

Het vermogen om ergens op te reageren en dus ook die drang om te reageren neemt tijdens deze fase toe, waardoor de hond defensief handelt, beschermend en meer territoriaal wordt. De angst lijkt uit het niets te komen. Je hondje lijkt ineens bang voor nieuwe prikkels of prikkels die het al eerder is tegengekomen, maar die toen geen duidelijke, opvallende reacties opleverde. Net als in de eerste angstperiode, is het het beste om traumatische ervaringen tijdens deze periode te vermijden, zoals het vervoeren van honden in een vliegtuig en elke andere overweldigende en enge ervaring.

Onze Hermes komt aan op Schiphol. Met 3 maanden en 12 dagen. Zoals wettelijk is vastgesteld voor de leeftijd om te reizen. Precies tussen 2 angstperiodes in.

Omdat je in deze fase te maken hebt met een hondje die dan bij prikkels o.a. blaft en springt en aan de lijn trekt, heeft deze angstperiode een grotere impact, waardoor de eigenaar zich zorgen gaat maken over het gedrag van de hond.

Wat te doen om het wat beter te maken voor je hondje:

1 Blijf zoveel mogelijk socialiseren, maar zonder uw hond bloot te stellen aan overweldigende situaties.

2 Creëer positieve associaties door middel van Counter Conditioning (lees deel 1).

3 Bouw zelfvertrouwen op door middel van training en zelfvertrouwen gevende sporten en oefeningen. Wat ik doe, en dat doe ik hun hele leven tot ze te oud en te stram zijn, is tijdens de wandelingen de "small obstacle" oefeningen. Als pup over een boomstammetje of op een steen klimmen en dan even blijven zitten etc. enfin vul zelf maar in. Dat maakt ook de wandelingen weer kleine evenementjes. Als ze ouder worden bieden ze dan vanzelf kunstjes aan. Om je aandacht en beloningen te krijgen.

4 Vermijd opnieuw traumatische ervaringen tijdens deze gevoelige fase.

Is er een derde angstperiode?

Gedragsdeskundigen suggereren dat er een derde periode is. Het vind volgens hen plaats bij de vroege volwassenheid. Het kan dan zijn dat je het niveau van agressie van je hondje ziet verhogen. Het hondje lijkt meer beschermend over jou (het roedeltje) en over het territorium. Grommen en blaffen tegen vreemde honden en soms mensen. Pebbles bijvoorbeeld doet ineens gek tegen fietsers en joggers die ineens verschijnen en zo'n fel gekleurd sportding aanhebben. Of als er iemand aankomt die loopt te roken. (Ga ik ook van grommen hoor), ze zet dan haar waarschuwingssirene aan. Hermes had het een tijdje bij vreemde honden die binnen zijn plas-ronde kwamen. Hij heeft een tijdje patrouille gelopen in plaats van ontspannen even de laatste ronde te doen. Terwijl, los, tijdens wandelingen niets aan de hand was. Wat mij opviel is dat die perioden bij mijn hondjes zich rond 2 jaar zich gingen manifesteren.

Puberaal, gek gedrag zal ook nog steeds voorkomen rond die leeftijd. Ze blijven dan nog wel een tijdje idioot doen.

Ikzelf denk ook dat naarmate ze verder volwassen worden er nog enkele perioden voorkomen maar om eerlijk te zijn kwam ik geen literatuur of internetstukjes tegen die dit voor mij bevestigen.

Wat algemene tips voor het omgaan met de angst-periodes.

Deze tips zullen van pas komen om je te helpen omgaan met de angstperioden van je verwende Griekse adoptie ;-). Ze werken echter ook voor hondjes die in het algemeen bang zijn. Hoewel ze werken, moet je er rekening mee houden dat de neiging van je hondje om angstig te zijn mogelijk genetisch bepaald is in plaats van een tijdelijk probleem als gevolg van een angstfase. Hieronder volgen enkele tips om jouw puppy of hondje te helpen deze nare angstperioden te doorstaan.

1 Blijf zo kalm mogelijk. Je kunt tegen je baas liegen, maar als het op je hondje aankomt, is het een meester in het lezen van je emoties en lichaamstaal. Als je je te veel zorgen maakt of een beetje gespannen bent over het feit dat je hondje angstig of defensief handelt, wees dan ook verzekerd dat je hondje het zal waarnemen. Breng geen spanning op de lijn, raak niet gestrest of praat niet op een ongeruste, gemaakte manier met je hondje. Blijf ontspannen en los. Zoals Jules zei tegen Honeybunny in Pulpfiction: We're gonna be like ... Fonzies. And what' Fonzie like? Correct-amundo! And that's what we're gonna be, we're gonna be cool.

2 Doe alsof er niets aan de hand is. Je hondje voedt zich met jouw emoties. Net zoals de moederhond haar pups uit het hol zou halen en de puppy's door dreigende en niet- bedreigende situaties zou leiden, moet je je hond duidelijk maken dat de prikkels waar hij bang voor is eigenlijk niks bijzonders zijn. Sommigen vinden dat als je op een gewone, ontspannen manier iets zegt als "Het is gewoon een _______ (vuilniszak, buurhondje, rokende man), dwaze jongen!" het je hondje helpt begrijpen dat er niets aan de hand is.

3 Counter-Condition. Als je hondje bang blijkt voor een bepaalde prikkel dan gewoon proberen de emotionele reactie van je hondje te veranderen door hoogwaardige voertjes te geven of alles wat maar het hondje beloont. Veel hondjes zijn bijvoorbeeld gek op balspelletjes met het baasje.

Op het moment dat je hondje de dreigende prikkel (buurthond, gekke jogger...vul maar in) ziet, geef je de voertjes, op het moment dat de dreigende prikkel verdwijnt neem je de beloning weg. Laat het hondje zich op jouw focussen. Hetzelfde kan gedaan worden met geluiden die je hondje verassend of eng vindt, waardoor het geluid een signaal wordt dat er een voertje/beloning aankomt. Wat als uw hond geen voertjes zal nemen? Hoogstwaarschijnlijk is de prikkel te eng en is het hondje over de drempel. (lees ook deel 1)

4 Niet overweldigen, desensibiliseren! Verminder de gevoeligheid voor de prikkel. Werk onder de drempel. Van een afstand reageert je hondje of puppy niet angstig en is nog in staat om voertjes aan te nemen. Als je je puppy overweldigt en naar de prikkel toe forceert (zie voorbeeld in deel1), riskeer je je puppy overgevoelig te maken voor die prikkel, wat betekent dat je hem dus banger maakt. Forceer je hondje niet om in contact te komen met de prikkel waar hij bang voor is; laat hem liever zelf onderzoeken waar hij bang voor is en laat hem in zijn eigen tempo voorzichtig de prikkel benaderen en vergeet niet elk initiatief dat je hondje neemt te prijzen / belonen!

5 Socialiseer, socialiseer, socialiseer!. De angstperioden zijn deel van de ontwikkeling van je hondjes hoe meer je het in aanraking laat komen met (vreemde) prikkels en leert dat er niets is om bang voor te zijn, des te meer zelfvertrouwen het hondje zal hebben in de toekomst als hij wat intimiderends tegenkomt. Terwijl de periode van de pup-socialisatie-fase ongeveer 14 tot 16 weken is, zouden socialisatie- mogelijkheden en -momenten nooit moeten ophouden. Elke nieuwe ontmoeting met een prikkel is een gelegenheid om te leren en maak er een belevenis van!

6 Straf nooit de angst! En tenslotte, vermijd het straffen van angst en het gedrag dat uit de emotie voort komt. Het lijkt erop dat het meeste vertoon van agressie gedrag van honden te wijten is aan angst; daarom, door het gedrag te straffen, zal je de angst alleen maar verergeren. Negeer de angst en laat je hond zelfvertrouwen opbouwen door hem zelf dingen te laten onderzoeken wanneer hij er klaar voor is en dan te belonen. Gebruik gedragsverandering zonder dwang en druk zoals desensibilisatie en Counter- Conditionering!

Terwijl gedragsdeskundigen de angstperiodes van honden al een behoorlijk tijdje bestuderen is het belangrijk te melden dat ze niet in de exacte gestelde leeftijdsperiode voor elke hondje zich voordoen. Het varieert van hondje tot hondje. Als je hondje een angstperiode doormaakt, houd dan in je achterhoofd dat het niet het einde van de wereld is. Met begeleiding, desensibilisatie en Counter-Coinditioning zal je hondje na verloop van tijd er goed van herstellen.

** Zoals al aangegeven is dit een blog bedoelt om onze grote familie van Marie's Babie's Little Angels Community wat theorie over angst en de periodes daarvan, die alle hondjes van ons in meer of mindere mate doorlopen, te helpen in goede banen te leiden en dat absoluut niet als professioneel advies kan dienen. Zijn er werkelijk zware problemen aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken.